1.
TANGKI PREPARASI (P-01)
H2O
Larutan GF
3
H2O = 90 % Recycle
P-01 22
GF = 10 %
C6H12O6 = 3,318%
Molase= H2O = 96,682 %
6123,4259 kg 1
C6H12O6 = 59,5%
H2O = 40,5 %
C6H12O6 = 20%
GF =3%
H2O = 70 %
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
1 3 2 22 4
C6H12O6 3643,4384 - - 227,7174 3871,1558
H2O 2479,9875 5226,0606 566,5677 6631,2400 14903,9498
GF - 580,6734 - - 580,6734
Jumlah 6123,4259 5806,7340 566,5677 6858,9574
Total 19355,7790 19355,7790
2. HEAT EXCHANGER 2 (HE-02)
C6H12O6 = 3871,1558 kg C6H12O6 = 3871,1558 kg
HE-02
GF = 580,6734 kg 4 5 GF = 580,6734 kg
H2O = 14903,9498 H2O = 14903,9498 kg
kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
4 5
C6H12O6 3871,1558 3871,1558
H2O 14903,9498 14903,9498
GF 580,6734 580,6734
Total 19355,7790 19355,7790
3. TANGKI STERILISASI 2 (S-02)
C6H12O6 = 3871,1558 kg
GF = 580,6734 kg 5 S-02
H2O = 14903,9498 kg
C6H12O6 = 3871,1558 kg
6 GF = 580,6734 kg
H2O = 14903,9498 kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
5 6
C6H12O6 3871,1558 3871,1558
H2O 14903,9498 14903,9498
GF 580,6734 580,6734
Total 19355,7790 19355,7790
4. COOLER 2 (C-02)
C6H12O6 = 3871,1558 kg C6H12O6 = 3871,1558 kg
GF = 580,6734 kg 6 C-02 11 GF = 580,6734 kg
H2O = 14903,9498 kg H2O = 14903,9498 kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
6 11
C6H12O6 3871,1558 3871,1558
H2O 14903,9498 14903,9498
GF 580,6734 580,6734
Total 19355,7790 19355,7790
5. HEAT EXCHANER 1 (HE-01)
Urea = 554,9274 kg 7 HE-01 8 Urea = 554,9274 kg
H2O = 832,3910 kg H2O = 832,3910 kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
7 8
Urea 554,9274 554,9274
H2O 832,3910 832,3910
Total 1387,3184 1387,3184
6. TANGKI STERILISASI 1 (S-01)
Urea = 554,9274 kg 8 S-01
H2O = 832,3910kg
Urea = 554,9274 kg
9 H2O = 832,3910kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
8 9
Urea 554,9274 554,9274
H2O 832,3910 832,3910
Total 1387,3184 1387,3184
7. COOLER 1 (C-01)
Urea = 554,9274 kg 9 C-01 10 Urea = 554,9274 kg
H2O = 832,3910 kg H2O = 832,3910 kg
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
9 10
Urea 554,9274 554,9274
H2O 832,3910 832,3910
Total 1387,3184 1387,3184
8. FERMENTOR (F-01)
Larutan Urea = 1387,3184 kg
Urea = 40 %
H2O = 60 % 10
Off gas:
C6H12O6 = 3871,1558 kg
-O2
GF = 580,6734 kg
-N2
H2O = 14903,9498 kg 11 14
F-01 -CO2
Seed = 483,8945 kg 12
C6H12O6
Udara (excess 20%) Biomass
13 15
= 4593,3790 kg C5H9NO4
C6H12O6 + (NH2)2CO + 3/2 O2 C5H9NO4 + 3/2 CO2 + 5/2 H2O ...... (1)
Awal : 21,4873 9,2396 33,2624
Bereaksi: 18,4791 9,2396 27,7187 18,1749 27,7187 46,1977
Sisa : 3,0082 0 5,5437 18,4791 27,7187 46,1977
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
10 11 12 13 14 15
C6H12O6 - 3871,1558 - - - 541,9618
GF - 580,6734 - - - -
Seed - - 483,8945 - - -
Biomass - - - - - 1440,117
H2O 832,3910 14903,9498 - - - 16568,8233
Urea 552,9274 - - - - -
CO2 - - - - 813,2652 -
O2 - - - 1064,3968 177,3984 -
N2 - - - 3503,6395 3503,6395 -
C5H9NO4 - - - - - 2718,823
Jumlah 1376,3184 19355,779 483,8945 4568,0363 4494,331 21269,7251
TOTAL 25764,0282 25764,0282
9. FILTER CENTRIFUGE
C6H12O6 = 541,9618 kg
C6H12O6 = 541,9618 kg
C5H9NO4= 2718,8230 kg
C5H9NO4= 2718,8230 kg 15 17
CF H2O = 16568,8233 kg
Biomass = 1440,1170 kg
H2O = 16568,8233 kg
16
Biomass
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
15 16 17
C6H12O6 541,9618 - 541,9618
Biomass 1440,1170 1440,1170 -
H2O 16568,8233 - 16568,8233
C5H9NO4 2718,8230 - 2718,8230
Jumlah 21269,7251 1440,1170 19829,6081
TOTAL 21269,7251 21269,7251
10. KOLOM RESIN EXCHANER (KR)
Konversi 100 %
Larutan NaOH = 3695,82 kg
NaOH = 20 %
H2O = 80 %
19
C6H12O6 = 541,9618 kg
NaC5H8NO4
C5H9NO4 = 2718,8230 kg 18 KR 21 H2O
H2O = 16568,8233 kg
20
C6H12O6
H2O
Konversi 100 %
C5H9NO4 + NaOH NaC5H8NO4 + H2O .....(3)
Awal : 18,4791 18.4791
Bereaksi: 18,4791 18,4791 18,4791 18,4791
Sisa : 0 0 18,4791 18,4791
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
18 19 21 20
C6H12O6 541,9618 - - 541,9618
H2O 16568,8233 2956,6560 3289,6494 16568,8233
C5H9NO4 2718,8230 - - -
NaOH - 739,1640 - -
NaC5H9NO4 - - 3125,0006 -
Jumlah 19829,6081 3695,8200 6414,6430 17110,7851
Total 23525,4281 23525,4281
11. PERHITUNGAN RECYCLE YANG MASUK KE TANGKI PREPARASI
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
20 Recycle Waste
C6H12O6 541,9618 227,7174 314,2444
H2O 16568,8233 6961,7556 9607,0677
Jumlah 17110,7851 7189,4730 9921,3121
Total 17110,7851 17110,7851
12. EVAPORATOR, CRYSTALIZER DAN CENTRIFUGE
R/A.28
A.25
A.24 M
evaporator crystalizer centrifuge
A.26 A.27 A.29
Komponen F M1 M2 M3 M4 R M5
MSG 3125,0006 X - X X 0,4253 X 0,5747 X
H2O 3289,6494 Y O,7 Y 0,3 Y 0,3 Y 0,5747(0,3Y) 0,15024Y
Komponen A.24 M A.25 A.26 A.27 R / A.28 A.29
MSG 3125,0006 5437,6207 - 5437,6207 5437,6207 2312,6201 3125,0006
H 2O 3289,6494 3974,9748 2782,4834 1192,4924 1192,4924 685,3254 507,2067
EVAPORATOR
Asumsi: air yang diuapkan 70% dari air yang ada diumpan
NaC5H8NO4 = 2312,6201 kg
H2O = 685,3254 kg H2O
28 25
NaC5H8NO4 = 3125,0006 kg
H2O = 3289,6494 kg
24
Evaporator 26 NaC5H8NO4
H2O
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
24 28 26 25
H2O 3289,6494 685,3254 1192,4924 2782,4824
NaC5H9NO4 3125,0006 2312,6201 5437,6207 -
Jumlah 6414,6500 2997,9455 6630,1131 2782,4824
Total 9412,5955 9412,5955
KRISTALIZER
NaC5H8NO4 = 5437,6207 kg
H2O = 1192,4924 kg 26 Kristalizer 27 NaC5H8NO4
H2O
Neraca Massa Total
Komponen Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
26 27
H2O 1192,4924 1192,4924
NaC5H9NO4 5437,6207 5437,6207
Total 6630,1131 6630,1131
CENTRIFUGE
NaC5H8NO4
H2O
28
NaC5H8NO4 = 5437,6207 kg
H2O = 1192,4924 kg
27 Centrifuge 29 NaC5H8NO4
H2O
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
27 29 28
H2O 1192,4924 507,1670 685,3254
NaC5H9NO4 5437,6207 3125,0006 2312,6201
Jumlah 6630,1131 3632,1676 2997,9465
Total 6630,1131 6630,1131
13. DRYER
Kandungan air maksimum yang terdapat dalam produk MSG = 1 %
H2O
31
NaC5H8NO4 = 3125,0006 kg
H2O = 507,1670 kg
29 DRYER 30 NaC5H8NO4
H2O
Neraca Massa Total
Masuk (kg/jam) Keluar (kg/jam)
Komponen
29 30 31
H2O 507,2670 31,2500 476,0170
NaC5H9NO4 3125,0006 3125,0006 -
Jumlah 3632,2676 3156,2506 476,0170
Total 3632,2676 3632,2676